Nhiều người trong chúng ta chắc hẳn đã ít nhất một lần nghe về khái niệm nắng nóng. Mặc dù vậy, ít ai trong chúng ta biết được sự kinh hoàng và thảm khốc của nó là như thế nào nếu không đề phòng.
Có thể bạn quan tâm:
Những ngày vừa qua, sự kiện thời tiết nắng nóng trên diện rộng tại Việt Nam khiến dư luận không khỏi chú ý. Theo báo cáo, nhiệt độ hôm 20-4 tại Việt Nam đã phá vỡ kỷ lục quốc gia qua tất cả các thời kỳ - tờ Washington Post mới đây đưa tin. Sức nóng đẩy nhiệt kế lên đến 43,4 độ C tại huyện Hương Khê, Hà Tĩnh. Bình thường nhiệt độ trung bình của địa phương vào thời điểm này trong năm chỉ dao động trong khoảng 27-32 độ C.
 |
| Một bài viết gần đây cho thấy nhiệt độ tại Việt Nam đã tăng vượt mức kỷ lục và các đợt nắng nóng cũng xuất hiện sớm hơn hai tháng so với cùng kỳ các năm |
Nhiều người cho rằng, tránh nắng nóng chỉ cần áo khoác, khẩu trang và kính râm là đủ. Tuy nhiên, bạn có thật sự biết được sự tàn phá nặng nề của những cơn nắng nóng này là gì không? Có lẽ ai trong chúng ta cũng đã từng được cảnh báo về mức độ nguy hiểm của nắng nóng. Tuy nhiên, sự nguy hiểm dừng lại ở suy nghĩ của mỗi người cùng lắm là đen da, choáng váng chút xíu thôi.
 |
Trên thực tế sức tàn phá của thời tiết nắng nóng còn kinh hoàng hơn chúng ta đã từng biết. Một báo cáo gần đây cho thấy đã có hơn 1.800 người đã thiệt mạng trong đợt nắng nóng tồi tệ nhất lịch sử Ấn Độ. Nhiệt độ lên đến gần 50°C, khiến các con đường ở New Delhi tan chảy và cháy xém cây trồng trong khu vực. Tại Việt Nam trường hợp này chưa phổ biến vì tính ra, nhiệt độ nắng nóng nhất ở nước ta cũng chỉ ở ngưỡng dưới 47 độ.
Tuy nhiên, thời gian qua cũng đã có không ít trường hợp thiệt mạng do thời tiết khắc nghiệt này. Cụ thể, cách đây không lâu, trên mạng xã hội lan truyền đoạn clip một người đàn ông đạp xích lô bất ngờ lăn đùng ra chết khi đợi khách hàng của mình. Sau khi xem xét đoạn clip, không ít người nhận định người đàn ôn có thể bị sốc nhiệt dẫn đến đột tử. Nhiều người dẫn chứng, người đàn ông này vừa chở khách ở ngoài trời tấp vào một cửa hàng, trong cửa hàng có máy lạnh. Sau khi thả vị khách vào trong, người đàn ông đứng bên ngoài một lúc rồi cũng vội vào cửa hàng. Tuy nhiên, khi ông và vị khách bước ra khỏi cửa và chuẩn bị rời đi thì người đàn ông bỗng lăn đùng ra, đây được cho là một biểu hiện của sự sốc nhiệt, dẫn đến đột tử (chết đột ngột không biểu hiện lâm sàng).
 |
| Một người đàn ông bị đột tử mới đây mà nguyên nhân được cho là thời tiết nắng nóng gay gắt |
Một chuyên gia thời tiết đã cho biết trường hợp người đàn ông này là minh chứng cụ thể nhất cho sự tác động của thời tiết đối với sức khỏe. Ông cũng dẫn chứng, đó là nguyên nhân dẫn đến các ca tử vong phổ biến bậc nhất hiện nay tại Ấn Độ. The Times of India dẫn lời giải thích của vị chuyển gia cho hiện tượng này: "Năm nay, nhiệt độ thay đổi đột ngột. Điều này làm rối loạn cơ chế phòng vệ của cơ thể và dẫn đến khả năng thích nghi kém, nhiều người có thể sẽ bị đột tử".
 |
| Việt Nam và Ấn Độ có nhiều nét tương đồng về khí hậu, thời tiết. Tuy nhiên so với đất nước láng giềng này mức độ nguy hiểm của chúng ta vẫn còn thấp hơn họ trong mùa khô năm nay |
Nhiều chuyên gia cũng cảnh báo, điều này không phải ai cũng quan tâm vì thực tế họ không hề biết về quy luật này. Chúng ta thường có thói quen tranh nóng khá bản năng. Ví dụ như chạy khỏi môi trường bên ngoài để nấp vào một căn phòng máy lạnh nào đó và tránh nóng. Chính điều đó đã tạo ra sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ của cơ thể cũng như cơ chế hoạt động của não bộ khiến chúng không kịp thích nghi dẫn đến đột tử. Điều này được lí giải một cách đơn giản, một chiếc bình thủy tinh khi mua về để pha trà.
Tuy nhiên, thay vì ngâm với nước ấm vài lần để chiếc bình thích nghi nhiệt độ thì chúng ta lại vội chế nước sôi vào sử dụng trong lần đầu tiên, dẫn đến chiếc bình không chịu được nhiệt độ cao đột ngột và bị nổ tung. Và đó cũng chính là cơ chế hoạt động tương tự cơ thể con người như dẫn chứng bên trên.
 |
| Say nắng, đột tử và nhiều biểu hiện nguy hiểm khác có liên quan đến thời tiết gay gắt như hiện nay |
Nhiều lời khuyên được đưa ra, sau khi tiếp xúc ở môi trường bên ngoài khá lâu trong thời tiết nắng nóng chúng ta không nên bước vào phòng máy lạnh một cách vội vàng mà hãy đứng ở những nơi râm mát ít nhất 5 phút để cơ thể bắt kịp nhiệt độ và thích nghi dần vì từ môi trường râm mát đến máy lạnh sẽ tương thích hơn là môi trường nóng hầm hập.
 |
| Cần hạn chế vào ngay phòng máy lạnh sau khi cơ thể tiếp xúc với thời tiết nắng nóng trong thời gian dài |
Chưa dừng lại ở đó, nắng nóng còn là nguyên nhân chính dẫn đến trạng thái của cơ thể. Ví dụ như thời tiết khắc nghiệt sẽ khiến bạn dễ cáu gắt, mệt mỏi dẫn đến tinh thần tiêu cực. Đặc biệt nghiêm trọng hơn, thời tiết nắng nóng dễ khiến chúng ta bị mất nước, chính tình trạng này dẫn đến các hiện tượng choáng váng, sốc và có cảm giác mệt mỏi. Cần biết rằng, cơ chế điều tiết mồ hôi chỉ hoạt động nếu chúng ta uống đủ nước, để bù đắp cho lượng nước hao hụt. Không có đủ nước, cơ thể bắt đầu bị mất nước. Máu lưu thông đến da giảm, từ đó ngăn chặn khả năng đổ mồ hôi. Nhiệt độ cơ thể bắt đầu nóng lên.
 |
| Uống nước nhiều và đầy đủ là một trong những cách đơn giản nhất giúp cơ thể chống lại khí hậu khắc nghiệt như hiện nay |
Một cảnh báo cũng được đưa ra, Nhiệt độ bên trong tăng vọt, nhịp tim tăng lên, máu chảy chậm lại và các cơ quan bắt đầu ngưng hoạt động. Thận "cửa", tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đi khắp cơ thể, một cách yếu ớt. Các cơ quan khác bắt đầu cùng chung số phận, sau cùng là thất bại. Trong điều kiện nhiệt độ cực cao, tất cả chỉ diễn ra trong 1 giờ, thậm chí ít hơn. Não - một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, cũng bị ảnh hưởng do thiếu máu. Đó là lý do tại sao trong thời tiết nóng nực, nhiều người đưa ra quyết định thiếu chính xác, nghiêm trọng hơn là đe dọa tính mạng. Nắng nóng còn gây vấn đề về da, trong đó kinh hoàng nhất vẫn là căn bệnh ung thư da quái ác.
 |
Nhiều chuyên gia khuyến cáo, đối với các quốc gia nhiệt đới thì phải biết cách sống chung với nắng nóng. Chính phủ một vài nước khuyên người dân hạn chế tối đa việc ra ngoài trời từ 11 giờ trưa đến 4 giờ chiều. Trong trường hợp phải di chuyển ở ngoài nắng vào những giờ này thì cần cho cơ thể nghỉ ngơi bằng cách dừng nghỉ ở một nơi mát mẻ, nhiều bóng râm ít nhất 10 phút một lần. Cần tiếp nước liên tục, đặc biệt là các loại nước khoáng, vitamin, cởi bớt quần áo khoác để tạo sự thông thoáng, giúp cơ thể "hạ nhiệt"...
 |
| Dội nước lên mặt cũng là một cách giải nhiệt an toàn, hiệu quả trong thời tiết nắng nóng |
Ngoài ra, khi ra đường cũng cần thoa kem chống nắng thường xuyên vì trên thực tế chỉ có kem chống nắng mới đủ sức mạnh chống lại các tia tử ngoại phát sinh rất nhiều trong mùa này. Không chỉ làm sạm da, ánh nắng và thời tiết oi bức cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng da khô, nứt nẻ, mụn và nghiêm trọng nhất là ung thư da nữa đấy.
Vương Huy Khôi/ Theo Văn Nghệ
